Programma

Het standaardprogramma bestaat uit een tuinseizoen met gemiddeld 19 lessen van een uur van april tot begin oktober. Kinderen hebben een half jaar lang een eigen tuintje van 4-5 m2 met gemiddeld 20 verschillende groentes en bloemen. Ook na schooltijd en in de vakanties kunnen ze op een aantal momenten naar hun tuin komen. Dit wordt aangemoedigd en ouders worden uitgenodigd om de groei van de tuin van hun kind te volgen in het seizoen en mee te helpen. Zo wordt de ervaring voor hen nog rijker. Ze zijn 6 maanden lang beheerder van een eigen tuin. Alle oogst is voor hen. De kosten voor een schooltuinseizoen bedragen 16 euro per leerling… (wordt verhoogd in 2024).

De eerste 8-9 weken worden er elke week gemiddeld 2 gewassen gezaaid of geplant. (zie tuinplan bij de verschillende locaties). De kinderen krijgen op school een kort lesje ter voorbereiding. Zo komt bijna elke week ook een thema uit de Natuur- en duurzaamheidseducatie naar voren. De bodem, bodemdiertjes, kringloop, kiemen van zaden, relaties tussen planten en dieren; levenscyclus van lieveheersbeestjes, biologisch tuinieren, wat betekent dat, belang van (wilde) bijen voor bestuiving en hoe helpen we wilde bijen. Er wordt ook geproefd van de gewassen en er wordt samen o.a. bloemenkruidenboter en soep gemaakt.
Als alles gezaaid en geplant is, is er meer tijd voor andere lesjes en projecten.

Het belang van het ervaring opdoen met zelf zaaien, verzorgen van groentes in een kleine of grotere schoolmoestuin wordt algemeen erkend. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat kinderen meer waardering hebben voor voedsel
* Meer groentes proeven en gaan eten.
* Meer binding voelen met de natuur om hen heen.
* De natuur meer waarderen en er respect voor hebben.

Maar er gebeurt veel meer in een tuinseizoen. Op de schooltuin leer je ‘hoe de natuur werkt’, want elke les is er weer iets wat de aandacht vraagt. Ze leren meer planten en dieren kennen; vaak is er wel een vogel die jongen voert, er zijn allerlei dieren op de tuin, nuttige en lastige. En ze beleven de seizoenen bewuster. Eerst is de grond nog koud, later wordt het juist warm en droog en is het wachten op regen. Kinderen oefenen hun motorische vaardigheden bij het wieden, zaaien en planten, leren gereedschap gebruiken, voelen de grond in hun handen. Er zijn successen en teleurstellingen op een moestuin. Andere vakken dan natuuronderwijs kunnen ook expliciet aandacht krijgen: meten, rekenen, woordenschat, thema’s uit wereldorientatie. Samenwerken en elkaar helpen zijn ook belangrijk op de tuin.

ls het ideale programma niet haalbaar, dan kan er ook met minder lessen veel bereikt worden. Met 4-5 tuinlessen tussen april en half oktober kunnen de seizoenen ook beleefd worden. Er wordt ook wel iets gezaaid of geplant en geoogst, maar er is geen eigen tuintje voor iedereen. Elke les kan een thema aan de orde komen zoals bodemdiertjes, kringloop, bloemen en insecten, zaden. Alle zintuigen worden gebruikt, zeker ook het proeven van allerlei gekweekte en wilde planten.

Begeleiding door ouders is een voorwaarde.

Met het project maken de leerlingen door zelf te ervaren op een praktische manier kennis met voedsel dat goed is voor jezelf en goed is voor de aarde. De leerlingen krijgen handvatten om nu en later zelf keuzes te maken op het gebied van duurzaamheid en gezondheid. Om dit te bereiken bestaat Lekker eten van het land uit een ontdekpad op de schooltuin en een gastles op school waarin ook samen iets gemaakt wordt voor een duurzame lunch. Zie Verwonder om de Hoek - Lekker eten van het land

Niet voor elke school is een schooltuincomplex dichtbij en ook is er niet voor iedere school ruimte. Er zijn scholen die bij de school tuinieren. Mogelijk is er in de buurt van de school een volkstuin, buurttuin of speeltuinvereniging waar een stukje gebruikt kan worden. Er is advies en ondersteuning mogelijk. Maak gebruik van de ervaring van opgeleide schoolmoestuincoaches/adviseurs.
Er is ook een schoolmoestuin-ondersteuningsfonds dankzij een samenwerking van deze moestuincoaches, de VLS en NDE gemeente Leiden. Er kan een aanvraag ingediend worden voor materiaal of uren van een adviseur/coach.

Vraag aan bij nde@leiden.nl of
schooltuinenleiden@gmail.com Ontdekpad over de tuin en project Lekker eten van het land